โรคไข้หวัดใหญ่ คืออะไร ... ฉีดวัคซีนช่วยได้ไหม ?
20 พฤษภาคม 2565
โรคไข้หวัดใหญ่ คืออะไร
ไข้หวัดใหญ่ เกิดจากการติดเชื้อไวรัสอินฟลูเอนซ่า ซึ่งมีการระบาดเป็นช่วงๆในหน้าฝน และหน้าหนาว เป็นเชื้อที่มีโอกาสกลายพันธุ์เป็นสายพันธุ์ใหม่ที่รุนแรงได้
การติดต่อ
โรคไข้หวัดใหญ่สามารถแพร่กระจายเชื้อได้ทางการหายใจ ไอ จาม
อาการของโรคไข้หวัดใหญ่
อาการโดยทั่วไป จะคล้ายไข้หวัดจากเชื้ออื่นๆทั่วไป แต่มีโอกาสที่จะมีอาการรุนแรง มีไข้ และเกิดโรคแทรกซ้อนได้มากกว่า ผู้ป่วยจะมีน้ำมูกไหล ไอ เจ็บคอ มีไข้สูง ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย ปวดเมื่อยตามตัว โดยทั่วไปจะมีอาการ 2-3วัน แต่บางรายอาจมีอาการรุนแรง เช่น ปอดบวม และจำเป็นต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล หลังจากหายอาจมีอาการอ่อนเพลีย มึนงง ไปอีกหลายสัปดาห์
วัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่คืออะไร
วัคซีนไข้หวัดใหญ่เป็นวัคซีนชนิดฉีด ผลิตจากเชื้อที่ตายแล้ว โดยผ่านกระบวนการผลิตที่มีความปลอดภัยและมีประสิทธิภาพสูง ในการป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ แต่ผู้ฉีดวัคซีนแล้วยังอาจเป็นไข้หวัดใหญ่ได้ แต่อาการจะน้อยลง วัคซีนไข้หวัดใหญ่ ไม่ป้องกันไข้หวัดทั่วไปที่เกิดจากเชื้ออื่นๆ
กลุ่มเป้าหมายที่มีความเสี่ยงสูงซึ่งควรได้รับการฉีดวัคซีนประกอบด้วย
- บุคลากรทางการแพทย์ และเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องกับผู้ป่วย
- หญิงมีครรภ์ อายุครรภ์ 4เดือนขึ้นไป
- เด็กอายุ 6เดือนถึง 2ปี
- ผู้ที่มีโรคเรื้อรังคือปอดอุดกั้นเรื้อรังหอบหืดหัวใจ หลอดเลือดสมองไตวายมะเร็งที่กำลังให้เคมีบำบัด เบาหวาน
- บุคคลที่มีอายุ 65ปีขึ้นไป
- ผู้พิการทางสมอง ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้
- โรคธาลัสซีเมีย ภูมิคุ้มกันบกพร่อง (รวมถึงผู้ติดเชื้อเอชไอวีที่มีอาการ)
- ผู้ที่มีน้ำหนักตั้งแต่ 100กิโลกรัม หรือBMIตั้งแต่ 35kg/m2
ควรฉีดวัคซีนเมื่อไร
วัคซีนไข้หวัดใหญ่ สามารถฉีดได้ตลอดปี แต่ช่วงเวลาที่เหมาะสม คือก่อนฤดูฝน (เดือนพฤษภาคม) และก่อนฤดูหนาว (เดือนตุลาคม) เนื่องจากเป็นช่วงที่เริ่มมีการระบาด
“วัคซีน” ต้องฉีดซ้ำหรือไม่ ?
วัคซีนนี้ต้องฉีดซ้ำทุก 1ปี ถ้าต้องการป้องกันอย่างต่อเนื่อง สำหรับเด็กอายุต่ำกว่า 9ปี ที่รับการฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่เป็นปีแรก ควรได้รับ 2เข็ม โดยเข็มที่ 2 ห่างจากเข็มแรก 4 สัปดาห์
สังเกตอาการข้างเคียง
วัคซีนทุกชนิด สามารถทำให้เกิดอาการข้างเคียงได้ สำหรับวัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ อาจมีอาการบวม แดง บริเวณที่ฉีด มีไข้ ปวดเมื่อย มักจะเริ่มไม่นานหลังฉีด อาการดังกล่าวควรหายภายใน 1-2วัน การแพ้ถึงขั้นเป็นอันตรายต่อชีวิตมีน้อยมาก ถ้าหากเกิดขึ้นจะปรากฏภายใน 2-3นาที ถึง 2-3ชั่วโมงหลังฉีด โดยอาจมีอาการหายใจไม่สะดวก เสียงแหบ หรือหายใจมีเสียงดัง ลมพิษ ซีดขาว อ่อนเพลีย หัวใจเต้นเร็ว วิงเวียนศีรษะ หน้ามืด เป็นลม หมดสติ การดูแลรักษาอาการข้างเคียง หากปวด บวมบริเวณที่ฉีด ให้ประคบด้วยผ้าเย็น หากมีไข้ให้รับประทานยาลดไข้ ในขนาดที่เหมาะสม หากมีอาการรุนแรง หรือเป็นมาก ควรปรึกษาแพทย์ทันที และแจ้งอาการให้ทราบโดยละเอียด
ฉีดวัคซีนแล้วเกิดอาการข้างเคียงทำอย่างไร ?
หลังรับการฉีดวัคซีนควรเฝ้ารอสังเกตอาการข้างเคียงในสถานพยาบาลอย่างน้อย 30 นาที เมื่อกลับไปบ้าน ควรมีผู้ดูแลต่อไปอีก 2วัน หากมีอาการข้างเคียงควรแจ้งให้แพทย์ทราบทุกครั้งก่อนรับการฉีดวัคซีนครั้งต่อไป
ใครไม่ควรฉีดวัคซีนหรือควรเลื่อนการฉีดวัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่
- เด็กอายุน้อยกว่า 6เดือน
- คนที่มีประวัติแพ้ไข่ไก่อย่างรุนแรง เพราะวัคซีนผลิตในไข่ไก่
- ผู้ที่เคยฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่แล้วมีอาการแพ้อย่างรุนแรง
- หากมีไข้หรือเจ็บป่วยเฉียบพลัน หรือโรคประจำตัวมี อาการกำเริบ ควบคุมไม่ได้ ควรเลื่อนการรับวัคซีนไปก่อน
โรคไข้หวัดใหญ่สามารถป้องกันได้อย่างไร ?
- รักษาร่างกายให้แข็งแรง และอบอุ่น
- ล้างมือให้สะอาดด้วยน้ำและสบู่ เป็นประจำ
- เครื่องใช้ส่วนตัวไม่ควรใช้ปะปนกับผู้อื่น
- หลีกเลี่ยงสถานที่ที่มีคนแออัด
- ไม่คลุกคลี หรือนอนร่วมกับผู้ป่วยในระยะที่มีการระบาดของโรค
- ในกลุ่มเสี่ยงสูงควรรับการฉีดวัคซีนตามกำหนดเวลาที่แพทย์แนะนำเสมอ ในกรณีที่ไม่สามารถมารับการฉีดวัคซีนได้ตามที่กำหนด ควรรีบมารับการฉีดทันทีที่ทำได้
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
บทความโดย
